یکی از بهترین و مقرون به صرفه‌ترین روش‌ها برای بهبود کیفیت خاک برای رشد گیاه، استفاده از مالچ است. مالچ به هر نوع پوشش خاکی گفته می‌شود که بر روی خاک پخش یا قرار داده می‌شود. مالچ در درجه اول برای کمک به سلامت خاک و رشد گیاهان استفاده می‌شود اما می‌توان از آن به عنوان یک ویژگی تزئینی نیز بهره برد. باغبانان از انواع مالچ برای چندین دهه استفاده کرده‌اند تا با رشد محصولات کشاورزی مناسب، کسب و کار خود را توسعه دهند. در این بررسی به انواع مالچ آلی (طبیعی) و مالچ غیر آلی (غیر طبیعی) اشاره می‌کنیم.
انواع مالچ آلی و مالچ غیر آلی
بهترین زمان برای مالچ پاشی در اوایل بهار قبل از جوانه زدن علف‌های هرز است. در این زمان بیشتر گیاهان در حالت خواب هستند. اگرچه می‌توانید هر زمان که بخواهید مالچ را روی خاکی که یخ زده نیست نیز اعمال کنید. برای اینکار ابتدا باید با انواع مالچ آلی و غیر آلی آشنا شوید:
انواع مالچ طبیعی
مالچ‌های ارگانیک آنهایی هستند که در طول زمان تجزیه می‌شوند. بنابراین به تدریج وضعیت زمین کشاورزی را در طول زمان بهبود می‌بخشند و با تجزیه زیستی مواد مغذی را در خاک آزاد می‌کنند. مالچ‌های آلی عموماً هزینه کمتری نسبت به مالچ‌های غیر آلی دارند اما از آنجایی که با گذشت زمان در خاک ناپدید می‌شوند، به طور دوره‌ای نیاز به تعویض دارند. این مهم می‌تواند در دراز مدت هزینه بیشتری را به گردن کشاورزان بیندازد. از انواع مالچ آلی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- پوست درخت و تراشه‌های چوب
پوست درخت و خرده‌های چوب به دلیل ارزان بودن، ظاهری کاملاً تزئینی، کاهش رشد علف‌های هرز، بهبود حفظ رطوبت و عایق سازی موثر خاک، یک نوع مالچ محبوب و پرکاربرد است. پوست و خرده‌های چوب، محصولات جانبی صنعت چوب هستند و معمولاً قبل از فروش در کیسه‌های بزرگی خشک می‌شوند. گاهی اوقات آنها را به رنگ سیاه، قهوه‌ای یا قرمز رنگ می‌کنند تا با انواع مختلف دکور باغ هماهنگ شوند.
خرده‌های چوب که شروع به تجزیه کرده‌اند، بهترین مالچ را می‌سازند زیرا برای بهبود شرایط خاک خیلی سریع تجزیه می‌شوند. آنها همچنین به راحتی در زمین پخش می‌شوند و ظاهری طبیعی دارند. خرده‌های چوب نرم دیرتر تجزیه می‌شوند، به خصوص کاج که می‌تواند اسیدی‌تر باشد. به همین دلیل، خرده‌های چوب نرم در اطراف درختان و درختچه‌های بزرگ مناسب‌تر هستند.
خرده‌های تازه‌ای که خشک یا کهنه نشده‌اند نیز می‌توانند نیتروژن را از خاک بیرون بیاورند، بنابراین بهتر است در مسیرهایی که گیاهان رشد نمی‌کنند، از آنها استفاده شود. در غیر این صورت، گیاهان ممکن است دچار کمبود مواد مغذی شوند.
2- بریده‌های چمن
بریده‌های چمن از انواع مالچ است که باعث کاهش ضایعات باغ می‌شوند. با این حال، محتوای آب این مالچ بسیار بالاست که باعث می‌شود خیلی سریع تجزیه شوند. همچنین تمایل دارند لزج شوند و بوی بدی از خود پخش کنند. به همین دلیل، بهتر است از بریده‌های چمن در مناطق دور استفاده کنید. بریده‌های چمن علف‌های هرز را به خوبی سرکوب می‌کنند.
در حالت ایده آل، از بریده‌های چمن در بستر گل استفاده کنید و در پایان فصل آنها را به خاک تبدیل نمایید. این کار از ایجاد بوی بد جلوگیری می‌کند و به مواد مغذی مالچ اجازه می‌دهد تا با خاک مخلوط شده و آن را بهبود ببخشد. زمانی که از علف کش‌ها یا آفت کش‌ها در چمن خود استفاده می‌کنید، نباید از بریده‌های چمن به عنوان مالچ بهره ببرید. در این مثال، بریده‌های چمن را دور بریزید زیرا ممکن است برای رشد گیاه مشکل ساز باشند.
3- کاه
کاه یکی از انواع مالچ آلی است که برای باغچه‌های سبزیجات و چمن‌های تازه مناسب خواهد بود. هنگامی که در باغ‌های سبزیجات استفاده می‌شود، خانه‌ای دلپذیر برای عنکبوت‌ها و حشرات مفید ایجاد می‌کند که به کنترل مشکلات آفات کمک می‌کند. همچنین از تماس بیماری‌های منتقله از خاک با برگ‌های پایینی گیاهان سبزی جلوگیری می‌کند.
کاه بسیار آهسته تجزیه می‌شود، بنابراین اگر آن را در بهار روی زمین بپاشید، باید کل فصل رشد را دوام بیاورد که این مهم باعث کاهش فعالیت‌های کاری می‌شود. همچنین کاه را می‌توان به راحتی با چنگک جمع کرد. کاه معمولاً به عنوان مانعی در هنگام پرورش میوه‌ها یا سبزیجاتی که با زمین در تماس هستند، استفاده می‌شود؛ توت فرنگی یا کدو تنبل نمونه خوبی از این موضوع هستند.
هنگام استفاده در چمن‌های تازه، کاه از شسته شدن دانه‌های چمن جلوگیری می‌کند و یک عامل بازدارنده برای جوندگان و پرندگانی است که جذب بذرها می‌شوند. کاه همچنین برای حفظ رطوبت مفید است و به جوانه زنی خوب بذر کمک می‌کند (رطوبت ثابت و مداوم). کاه را می‌توان با قیمت بسیار ارزانی خریداری کرد.
4- کمپوست باغی
ضایعات مواد غذایی کمپوست شده، محصولات باغی و کود دامی باعث ایجاد مالچ عالی در خاک می‌شوند. قبل از استفاده، مطمئن شوید که کمپوست شما به خوبی تجزیه شده است و سپس آن را در اطراف گیاهان پخش کنید.
کمپوست همچنین یک لایه عایق اضافه می‌کند و از ریشه‌های گیاه در برابر دمای شدید محافظت می‌نماید و تحمل به خشکی را بهبود می‌بخشد. کمپوست در بین لایه‌های دیگر مالچ نیز به خوبی عمل می‌کند. برای انجام این کار، یک لایه نازک به بالای خاک بمالید، سپس روی آن را با یک نوع مالچ متفاوت (به عنوان مثال، پوست یا خرده چوب) بپوشانید.
5- برگ‌های خرد شده
برگ‌های خرد شده نوع دیگری از انواع مالچ آلی هستند که می‌توانید با جمع آوری برگ‌های ریخته شده از اطراف ملک خود و خرد کردن آنها به صورت رایگان استفاده کنید. برای انجام این کار به ماشین خاصی نیاز ندارید و چمن زن با کیسه جمع آوری کافی خواهد بود. برگ‌ها را از طریق ماشین چمن زنی الک کنید، این کار برگ‌ها را برای شما خرد می‌کند. پس از آن می‌توانید برگ‌های خرد شده را درست روی خاک خود قرار دهید.
برگ‌های خرد شده دارای مواد مغذی بالایی هستند و به بهبود وضعیت خاک کمک می‌کنند. همچنین خانه‌ای برای کرم‌های خاکی و دیگر موجودات بهبود دهنده خاک فراهم می‌کنند. مالچ برگ همیشه به عنوان بهترین نوع مالچ در نظر گرفته نمی‌شود اما اگر آن را در اوایل بهار به خاک خود اضافه کنید، در تابستان نتیجه خوبی می‌گیرید.
همچنین می‌توانید از برگ‌های کامل و خرد نشده استفاده کنید اما این برگ‌ها آشفته‌تر به نظر می‌رسند. همچنین می‌توانند به هم چسبیده و فشرده شوند که از عبور آب باران و رسیدن به خاک جلوگیری می‌کند. اگر این اتفاق افتاد، به طور دوره‌ای برگ‌ها را با چنگک باغبانی به هم بزنید.
6- سوزن کاج
اگر درختان کاجی در ملک خود دارید، می‌توانید سوزن‌های افتاده را جمع کنید و به عنوان مالچ در بین گیاهان پخش نمایید. سوزن کاج یک نوع مالچ طبیعی است و البته کاملاً رایگان می‌باشد.
7- پوسته کاکائو
بهتر است اگر حیوانات خانگی دارید از مالچ کاکائو خودداری کنید. با این حال، برای برخی از افراد، پوسته کاکائو به دلیل رنگ قهوه‌ای و رایحه شکلاتی خود، انتخاب محبوبی از انواع مالچ آلی است. پوسته کاکائو بسیار گران است و به سرعت تجزیه می‌شود و حداقل سالی یک بار نیاز به تعویض دارد. این مالچ می‌تواند در مقایسه با برخی دیگر از مالچ‌ها، گزینه پرهزینه‌ای است.
انواع مالچ غیر طبیعی
مالچ‌های غیر آلی آنهایی هستند که در طول زمان تجزیه نمی‌شوند. اینها می‌توانند محصولات دست ساز مانند لاستیک یا محصولات طبیعی مانند خرده‌های تخته سنگ باشند. مالچ‌های غیر آلی شرایط خاک را بهبود نمی‌بخشند زیرا مواد مغذی را در زمین آزاد نمی‌کنند و حذفشان دشوار است. با این حال، مالچ‌های غیر آلی مزایای زیادی دارند و در برخی شرایط ممکن است مناسب‌تر از مالچ‌های ارگانیک باشند. از انواع مالچ غیر ارگانیک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- مالچ لاستیکی
مالچ لاستیکی از لاستیک‌های قدیمی که بازیافت و پودر شده‌اند، ساخته می‌شود. این نوع مالچ غیر آلی معمولاً در اطراف وسایل بازی کودکان در فضای باز مورد استفاده قرار می‌گیرد زیرا سطحی ارزان، نرم و بالشتکی را فراهم می‌کند که در صورت افتادن کسی روی آن، آسیب را کاهش می‌دهد.
مالچ لاستیکی به عنوان یک عایق عالی برای گیاهانی که در خاک گرم نگهداری می‌شوند، استفاده خواهن شد اما این کار ایده خوبی نیست! باید از مصرف این مالچ در اطراف گیاهان اجتناب شود زیرا لاستیک ممکن است حاوی سمومی باشد که به مرور زمان به خاک شما نفوذ می‌کند. جهت خرید نایلون مالچ می‌توانید از اینجا اقدام کنید.
2- صدف‌های دریایی خرد شده
صدف‌های دریایی خرد شده در مکان‌های ساحلی محبوب هستند، جایی که به راحتی در دسترس همگان قرار دارند. صدف‌های دریایی خرد شده می‌توانند به ویژه در ظروف و گلدان‌ها به عنوان مالچ تزئینی عمل کنند. این صدف‌ها می‌توانند بسیار تیز باشند، بنابراین باید با احتیاط استفاده شوند.
به عنوان یک مالچ طبیعی اما غیر ارگانیک، صدف‌های دریایی در طول زمان تجزیه نمی‌شوند. اگر هم نظر خود را تغییر دهید و بخواهید مالچ دیگری استفاده کنید، خلاص شدن از شر صدف‌های دریایی خرد شده بسیار دشوار است.
3- سنگریزه و خرده سنگ
این نوع از انواع مالچ غیر آلی برای عایق کاری خاک گیاهانی که ریشه‌های گرمی دارند، به خوبی عمل می‌کند. لایه ضخیم سنگ ریزه همچنین برای کاهش علف‌های هرز عالی است زیرا دانه‌های علف‌های هرز نمی‌توانند در میان خرده‌های سنگ ریشه کنند؛ همانطور که در برخی از مالچ‌های ارگانیک مانند کمپوست یا بریده‌های چمن قادر به ریشه زدن نیستند.
عیب اصلی سنگ ریزه، هزینه اولیه بالای آن است. اگرچه سنگریزه و خرده سنگ یک راه حل دائمی برای مالچ پاشی هستند، بنابراین نیازی به تعویض در هر فصل یا هر سال (مانند بسیاری از مالچ‌های ارگانیک) نخواهند داشت. این کار باعث کاهش هزینه‌ها در آینده می‌شود.
کلام آخر
انواع مالچ آلی و مالچ غیر آلی را معرفی کردیم، اکنون می‌توانید مالچ مناسب کاربرد مورد نظر خود را خریداری کنید. هر مالچ ویژگی‌های مخصوص به خود را دارد و برای گیاهان مختلف مناسب است. شما با توجه به محصولات کشاورزی، نوع زمین، اقلیم منطقه و مقدار بودجه می‌توانید مالچ مناسب خود را خریداری کنید.